Καθ'έξιν Αποβολές

Η απώλεια μιας εγκυμοσύνης αποτελεί ένα τραυματικό γεγονός για κάθε γυναίκα. Ευτυχώς πρόκειται συνήθως για μεμονωμένα γεγονότα με μικρή πιθανότητα να επαναληφθούν.
Πολλές εγκυμοσύνες ‘χάνονται’ πριν από την αναμενόμενη περίοδο οπότε και δεν γίνονται αντιληπτές!

1 στις 7 κλινικά αναγνωρισμένες κυήσεις οδηγούνται για διάφορους λόγους σε αποβολή.

Αν όμως οι αποβολές είναι επαναλαμβανόμενες και περισσότερες από 3 χωρίς να έχουν συμπληρωθεί 20 εβδομάδες κύησης τότε μιλάμε για καθ’ έξιν αποβολές και πρέπει να διερευνηθούν!

Η πιθανότητα μιας αποβολής μετά από τρεις συνεχόμενες είναι περίπου 35%. Για πολλούς η διερεύνηση μπορεί να ξεκινήσει μετρά από δυο επεισόδια μιας και η πιθανότητα για μια τρίτη αποβολή είναι περίπου 30%.

Οι καθ’ έξιν αποβολές αφορούν 1-2% των γυναικών. Προκαλούν έντονο ψυχολογικό στρες , αισθήματα ενοχής , ακόμα και κρίση στη σχέση του ζευγαριού. Η σωστή διαγνωστική προσπέλαση , η ψυχολογική υποστήριξη, η κατάλληλη θεραπεία θα οδηγήσουν τελικά τις περισσότερες από αυτές τις γυναίκες στο επιθυμητό αποτέλεσμα της μητρότητας!

Αίτια καθ' έξιν αποβολών:

Α) Φαίνεται ότι πολλές από τις αποβολές αυτές οφείλονται σε επίκτητες διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος και ιδιαίτερα το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APAS).
Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα το οποίο και προκαλεί επίκτητη θρομβοφιλία. Η συχνότητά του στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται σε 3-5% περίπου και ευθύνεται για πολλές επιπλοκές της κύησης όπως η προεκλαμψία και η σοβαρή υπολειπόμενη εμβρυική ανάπτυξη!

Β) Συγγενείς Θρομβοφιλίες
Εδώ κατατάσσονται μια σειρά από γενετικές μεταλλάξεις που αφορούν το 15% του πληθυσμού περίπου . Οι συνηθέστερες είναι ο παράγοντας V Leiden, η μετάλλαξη MTHFR, η μετάλλαξη στο γονίδιο της προθρομβίνης.
Πρόκειται για καταστάσεις που προκαλούν ήπια αύξηση του κίνδυνου για θρομβωτικό επεισόδιο.
Υπάρχουν και άλλες μεταλλάξεις που αφορούν την δραστικότητα παραγόντων της πήξης όπως η πρωτεΐνη S και η πρωτεΐνη C και η αντιθρομβίνη III. Οι καταστάσεις αυτές είναι λιγότερο συχνές αλλά περισσότερο σοβαρές.

Το αποτέλεσμα είναι και εδώ υπερπηκτικότητα του αίματος που με τη σειρά της οδηγεί σε μικροθρομβώσεις στο επίπεδο του πλακούντα και τελικά σε αποβολή. Ο ρόλος τους είναι μάλλον σποραδικός και δεν είναι σίγουρο ότι οδηγούν σε καθ’εξιν αποβολές πάρα μόνο στην περίπτωση που συνδυαστούν μεταξύ τους. Η έρευνα που αφορά την θρομβοφιλία και τις επιπτώσεις της στην εγκυμοσύνη είναι συνεχιζόμενη μιας και τα δεδομένα των ερευνών είναι συχνά αντιφατικά.

Γ) Γενετικές Ανωμαλίες
Οι γενετικές και χρωμοσωμικές ανωμαλίες αποτελούν μια συνηθισμένη αίτια σποραδικών αποβολών ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες. Όταν μιλάμε όμως για καθ’εξιν αποβολές η ερευνά μας πρέπει να εστιάζεται στον καρυότυπο των γονέων και την πιθανότητα ύπαρξης ισοζυγισμένων μεταθέσεων στο γενετικό τους υλικό!
Ενώ δηλαδή η συνολική ποσότητα του γενετικού υλικού είναι ακέραιη, υπάρχει διαφορετική ‘τακτοποίηση’ στα χρωμοσώματα με ανταλλαγή γονίδιων από χρωμόσωμα σε χρωμόσωμα. Η ισοζυγισμένη μετάθεση δεν προκαλεί κανένα απολύτως πρόβλημα στο άτομο που τη φέρει! Η ισοζυγισμένη αυτή μετάθεση γίνεται μη ισοζυγισμένη όταν το άτομο φτιάχνει γαμέτες δηλαδή ωάριο ή σπερματοζωάριο. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι το έμβρυο που προκύπτει έχει περισσότερο ή λιγότερο γενετικό υλικό και τελικά αποβάλλεται! Η αποβολή μπορεί μάλιστα να είναι αρκετά νωρίς οπότε οι γυναίκες αυτές να θεωρούνται υπογόνιμες μιας και αποβάλλουν πριν την καθυστέρηση της περιόδου τους!

Δ) Διαταραχές της διάπλασης της μήτρας συγγενείς λχ διαφράγματα ή επίκτητες λχ ινομυώματα, πολύποδες.
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει τέτοιες διαταραχές και βεβαίως πρόκειται για καταστάσεις που διορθώνονται χειρουργικά με άριστα αποτελέσματα.

Ε) Ορμονικές διαταραχές κυρίως του θυρεοειδούς αδένα.
Η σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς είναι απαραίτητη για μια φυσιολογική σύλληψη και διατήρηση της εγκυμοσύνης!

Η ανεπάρκεια προγεστερόνης σε σύνδρομα όπως οι πολυκυστικές ωοθήκες (PCIS) μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στη σύλληψη και επαναλαμβανόμενες αποβολές!

Το ίδιο συμβαίνει με την υπερπρολακτιναιμία και τον αρρύθμιστο Σακχαρώδη διαβήτη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι στο σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών συνυπάρχουν διαταραχές του σακχάρου, ανεπάρκεια προγεστερόνης, ήπια υπερπρολακτιναιμία και διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς.

ΣΤ) Λοιμώξεις Συστηματικές λοιμώξεις από Λιστέρια , έρπητα, Τοξόπλασμα, κυτταρομεγαλοϊό, ιούς Coxackie μπορεί να οδηγήσουν σε σποραδικές αποβολές.
Το ίδιο συμβαίνει σπάνια και σε γυναικολογικές λοιμώξεις από μυκόπλασμα, ουρεόπλασμα, χλαμύδια , έρπητα ιδιαίτερα αν έχουν μεταπέσει σε χρονιότητα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε ιογενείς λοιμώξεις από ερπητοιούς που προκαλούν χρονιά ενδομητρίτιδα.

Ζ) Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Η λήψη αλκοόλ, το κάπνισμα, η καφεΐνη σε επίπεδα πάνω από ορισμένα όρια έχει ενοχοποιηθεί για σποραδικές κυρίως αποβολές. Αποβολές βεβαία προκαλούν φάρμακα , τοξίνες και η ιονίζουσα ακτινοβολία.

Η) Σαν σπανιότερες αίτιες αναφέρονται περιπτώσεις ανοσολογικής φύσης και εδώ ερευνάται ο ρόλος των Natural killer cells (NK cells)

Θεραπεία - Πρόληψη καθ' έξιν αποβολών

Α) Όσο αφορά τη θεραπευτική προσπέλαση δηλαδή την πρόληψη των καθέξιν αποβολών σημαντική βοήθεια προσφέρουν τα αντιπηκτικά και η ασπιρίνη!
Η ασπιρίνη σε χαμηλές δόσεις μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να ξεκινήσει και πριν τη σύλληψη.
Τα αντιπηκτικά δίδονται σε μορφή ενέσιμης χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη καθημερινά. Αυτό αφορά τις καταστάσεις όπως το αντιφωσφολιπιδαιμικό σύνδρομο και ο συνδυασμός θρομβοφιλικων μεταλλάξεων.

Β) Όπως αποδείχτηκε από πρόσφατες έρευνες η χορήγηση προγεστερόνης προσφέρει σημαντικά οφέλη στην πρόληψη των καθεξιν αποβολών. Η χορήγηση μπορεί να γίνεται από του στόματος , ενέσιμα ή ενδοσκοπικά.

Γ) Στις ασθενείς με υπερομοκυστεϊναιμία από μετάλλαξη MTHFR θα πρέπει να χορηγείται φυλλικό οξύ σε μεγαλύτερη δόση από τη συνιστώμενη στις υπόλοιπες γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν.

Δ) Χειρουργική θεραπεία διαφραγμάτων, συμφύσεων, πολυπόδων, ινομυωμάτων

Ε) Ρύθμιση θυρεοειδούς, σακχάρου, προλακτίνης

ΣΤ) Θεραπεία των λοιμώξεων η οποία μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολη και παρατεταμένη αν αφορά ιογενή ενδομητρίτιδα από ερπητοιούς

Ζ) Περιορισμός λήψης αλκοόλ και καφεΐνης Διακοπή καπνίσματος

Η) Ζευγάρια με ισοζυγισμένες μεταθέσεις γενετικού υλικού μπορεί να οδηγηθούν στην λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης με δωρεά γαμετών.

Σε κάθε περίπτωση το μήνυμα που πρέπει να περάσουμε στις γυναίκες που υποφέρουν από επανειλημμένες αποβολές είναι η πρόγνωση είναι καλή και πως οι περισσότερες θα συλλάβουν, θα κυοφορήσουν και θα γεννήσουν υγιή παιδιά.