Skip to main content

Αυχενική διαφάνεια

Η υπερηχογραφική εξέταση για την Αυχενική Διαφάνεια πραγματοποιείται από την 11η εβδομάδα και 1 ημέρα, μέχρι την 13η εβδομάδα και έξι ημέρες (μήκος εμβρύου 45mm – 84mm). Πραγματοποιείται συνήθως διακοιλιακά, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι αναγκαίο να γίνει η εξέταση διακολπικά.

Πόσο χρόνο διαρκεί η υπερηχογραφική εξέταση για την Αυχενική Διαφάνεια;

Συνήθως 20 με 30 λεπτά, μπορεί όμως και σημαντικά περισσότερο.

Ποιοι είναι οι στόχοι του υπερηχογραφήματος της Αυχενικής Διαφάνειας .

Α. Καθορισμός του αριθμού και της βιωσιμότητας των εμβρύων.

Περίπου το 2% των φυσικών συλλήψεων και το 10% των εξωσωματικών (IVF) καταλήγουν σε πολύδυμη κύηση με τις ιδιαιτερότητες της. Ο αριθμός των εμβρύων, των πλακούντων και των σακών καταγράφεται και η κύηση ταξινομείται και παρακολουθείται ανάλογα.

Β. Καθορισμός της ηλικίας της κύησης

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις γυναίκες που δεν μπορούν να θυμηθούν την ημερομηνία της τελευταίας περιόδου τους, έχουν ακανόνιστες περιόδους, έχουν συλλάβει ενώ θηλάζουν ή αμέσως μετά τη διακοπή του αντισυλληπτικού χαπιού. Η χρονολόγηση είναι συνήθως απλή με τη μέτρηση του μήκους του εμβρύου (CRL-κεφαλοουριαίο μήκος). 

Γ. Αξιολόγηση του κινδύνου για το σύνδρομο Down και άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Ευτυχώς ο κίνδυνος για τις χρωμωσωμικές ανωμαλίες (δηλ. τις ανωμαλίες στον αριθμό των χρωμοσωμάτων) και τα γενετικά σύνδρομα (δηλ. τις ανωμαλίες στη σύσταση των γονιδίων) είναι μικρός. Ο κίνδυνος αυτός πρέπει να αξιολογηθεί με ακρίβεια και αξιοπιστία, και ευτυχώς ο σύγχρονος προγεννητικός έλεγχος διαθέτει τις απαραίτητες εξετάσεις. Κάθε γυναίκα έχει έναν εκ των προτέρων κίνδυνο, ο οποίος και εξαρτάται κυρίως από την ηλικία της, και σε μικρότερο βαθμό, από το ιστορικό της ή το ιστορικό της οικογένειας της.

Στο υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας θα μετρήσουμε την ποσότητα του υγρού που φυσιολογικά υπάρχει πίσω απο τον αυχένα του εμβρύου, δηλαδή την αυχενική διαφάνεια. Η μέτρηση αυτή γίνεται με τα σύγχρονα μηχανήματα με ακρίβεια δέκατων του χιλιοστού και προϋποθέτει πολύ συγκεκριμένη θέση του εμβρύου, με κριτήρια που έχουν αυστηρά καθοριστεί από το Fetal Medicine Foundation και τον καθηγητή Κύπρο Νικολαΐδη.

Με τον ίδιο τρόπο απεικονίζεται το ρινικό οστό
η ροή του αίματος μέσω μιας βαλβίδας (τριγλώχινα) της καρδιάς του εμβρύου
και μέσα σε ένα μικρό αγγείο στο ήπαρ του εμβρύου (φλεβώδης πόρος)

Οι μετρήσεις αυτές μαζί με την συχνότητα της καρδιακής λειτουργίας αποτελούν τους υπερηχογραφικούς δείκτες. Όσο περισσότερους δείκτες μετρήσει κάνεις, και εφόσον ο γιατρός είναι πιστοποιημένος για τις μετρήσεις αυτές, τόσο αυξάνεται η ακρίβεια, δηλαδή η στατιστική ευαισθησία της εξέτασης. 
Η ακρίβεια του υπολογισμού του κινδύνου αυξάνεται σημαντικά και με τη μέτρηση δυο ορμονών που παράγει ο πλακούντας και ανιχνεύονται στο αίμα της μητέρας (β-ΗcG και PAPP-A)
Όλες αυτές οι μετρήσεις (υπερηχογραφικές και αιματολογικές) καταγράφονται σε ειδικό λογισμικό από το οποίο και θα προκύψει και ο στατιστικός κίνδυνος (RISK) για τις 3 συνηθέστερες χρωμοσωμικές ανωμαλίες, τις Τρισωμίες, δηλαδή Τ21 σύνδρομο Down, T18 σύνδρομο Edwards και Τ13 σύνδρομο Patau.

Έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου

Παρά το γεγονός ότι το έμβρυο είναι πολύ μικρό ακόμα (4,5-8,4 cm) και ακόμα διαπλάθεται μπορεί να γίνει ένας πρώτος αλλά πολύ αξιόπιστος έλεγχος της ανατομίας του εγκέφαλου

των ματιών
της καρδιάς
της σπονδυλικής στήλης
των νεφρών και της ουροδόχου κύστης
των άκρων
του κοιλιακού τοιχώματος
της έκφυσης του ομφαλίου λώρου
των αρτηριών του ομφάλιου λώρου
και του φύλου τις περισσότερες φορές. Ο λεπτομερής έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου γίνεται βέβαια στις 22 εβδομάδες (β επιπέδου).

Η έκθεση που θα δοθεί θα εμπεριέχει μεταξύ άλλων το ακόλουθο κείμενο: Η συντριπτική πλειοψηφία των μωρών είναι φυσιολογικά. Ωστόσο, όλες οι γυναίκες, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, έχουν ένα μικρό κίνδυνο να γεννηθεί ένα παιδί με σωματική ή και διανοητική αναπηρία. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ανωμαλία οφείλεται σε χρωμοσωμική ανωμαλία όπως το σύνδρομο Down.
Ο μόνος τρόπος να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν το έμβρυο έχει μια χρωμοσωμική ανωμαλία είναι μέσω μίας διαγνωστικής επεμβατικής εξέτασης, όπως η λήψη χοριακής λάχνης (CVS) ή η αμνιοπαρακέντηση. Ωστόσο, οι δοκιμές αυτές εμπεριέχουν τον κίνδυνο της αποβολής της τάξης του 1/300. Εναπόκειται σε εσάς και το σύντροφό σας για να αποφασίσετε, εάν ή όχι ο κίνδυνος για το έμβρυο να έχει χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι αρκετά υψηλός ώστε να δικαιολογεί την επεμβατική δοκιμή. Ως κατευθυντήρια γραμμή, μια επεμβατική εξέταση συνήθως προσφέρεται εάν ο κίνδυνος για το σύνδρομο Down είναι 1 στα 100 ή παραπάνω. Αν ο κίνδυνος είναι μεταξύ 1 στα 100 και 1 στα 1000 προσφέρεται η επιλογή το μη επεμβατικού διαγνωστικού ελέγχου (NIPT) ενώ αν ο κίνδυνος είναι μικρότερος του 1 στα 1000 συστήνεται απλά η επανεξέταση του εμβρύου στις 21 εβδομάδες (β επιπέδου).

Η πιο ακριβής μέθοδος για την εκτίμηση του κινδύνου το έμβρυο να έχει σύνδρομο Down, διεξάγεται στις 11-13 εβδομάδες και εξαρτάται από τα παρακάτω:

  1. Ηλικία της μητέρας
  2. Ποσότητα υγρού πίσω από τον αυχένα του εμβρύου (αυχενική διαφάνεια)
  3. Παρουσία ή απουσία του εμβρυϊκού ρινικού οστού
  4. Εμβρυϊκό καρδιακό ρυθμό
  5. Τη ροή του αίματος μέσω της τριγλώχινας βαλβίδας της καρδιάς του εμβρύου
  6. Τη ροή του αίματος μέσω του φλεβώδους πόρου στο εμβρυϊκό ήπαρ
  7. Παρουσία ή απουσία οποιωνδήποτε δομικών ανωμαλιών
  8. Επίπεδο των δύο ορμονών (ελεύθερη β-hCG και PAPP-A) στο αίμα της μητέρας

Μετά το υπερηχογράφημα, επί τη βάσει όλων των ανωτέρω παραγόντων, ο εκτιμώμενος κίνδυνος για σύνδρομο Down θα συζητηθεί με σας. Μόνο εσείς μπορείτε να αποφασίσετε εάν θέλετε να υποβληθείτε σε μια επεμβατική διαγνωστική εξέταση. Ανεξάρτητα από το αν έχετε αποφασίσει ή όχι να γίνει μια επεμβατική εξέταση, συνιστάται ένα αναλυτικό υπερηχογράφημα στις 20 εβδομάδες για να ελέγξουμε για δομικές ανωμαλίες στο έμβρυο.

Στατιστική ευαισθησία των παραδοσιακών μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση του σύνδρομο Down.

Μέθοδοι διαλογής πληθυσμού

 ΠΑ%

Μητρική ηλικία (ΜΗ)

 30

MΗ και βιοχημικοί δείκτες στις 15–18 εβδομάδες (triple test-quadraple test

 50-70

MΗ και εμβρυϊκή αυχενική διαφάνεια (NT) στις 1113+6 εβδομάδες

 70-80

MΗ, εμβρυϊκήNT,  ελεύθερηβ-hCG και PAPP-A στονορότηςμητέραςστις 1113+6 εβδομάδες

 85-90

MΗ, εμβρυϊκή NTκαιρινικό οστό NB στις 1113+6 εβδομάδες

 90

MΗ, εμβρυϊκή NT, NB, TR,DV,ελεύθερηβ-hCG και PAPP-A στονορό τηςμητέραςστις 1113+6 εβδομάδες

 >90

Υπολογισμός κινδύνου εμφάνισης προεκλαμψίας και ενδομήτριας καθυστέρησης της ανάπτυξης του εμβρύου

Μετράμε τη ροή του αίματος στις μητριαίες αρτηρίες της μητέρας υπερηχογραφικά με την εξέταση Doppler στα μητριαία αγγεία και αφού μετρηθούν τα επίπεδα του PIGF (ορμόνη που αντανακλά την ποιότητα της πλακουντοποίησης) θα καθοριστεί το μικρό ποσοστό γυναικών που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουνε προεκλαμψία (υπέρταση της εγκυμοσύνης) κυρίως πριν την 34η εβδομάδα όπως επίσης ποιά έμβρυα είναι σε κίνδυνο να παρουσιάσουν καθυστέρηση της ανάπτυξης τους στο τρίτο κυρίως τρίμηνο.

Υπολογισμός ρίσκου πρόωρου τοκετού

Μετράμε διακολπικά το μήκος του τραχήλου της μήτρας. Γνωρίζουμε ότι κατά τη διάρκεια της κύησης, ο τράχηλος πρέπει να είναι μακρύς και κλειστός. Στις γυναίκες εκείνες που ο τράχηλος είναι κοντός ή και ανοιχτός αυξάνεται ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού. Η αντιμετώπιση σε αυτή την περίπτωση μπορεί να είναι φαρμακευτική με υπόθετα προγεστερόνης ή χειρουργική (περίδεση τραχήλου). Ας σημειωθεί εδώ ότι ο πρόωρος τοκετός αποτελεί στις μέρες μας το μεγαλύτερο πρόβλημα της σύγχρονης μαιευτικής, σημαντικά μεγαλύτερο από τις χρωμοσωμικές ανωμαλίες, την προεκλαμψία ή το διαβήτη της κύησης.

Ο πιστοποιημένος γιατρός από το Fetal Medicine Foundation , Μαιευτήρας - Γυναικολόγος Λίβανος Παναγιώτης, είναι στη διάθεσή σας να σας λύσει οποιαδήποτε απορία σχετικά με το υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας!

Athens Embryo Center
Ιατρείο προγεννητικού ελέγχου
Πορφύρα Λάμπρου 21, Νέο Ψυχικό
Τηλ. για ραντεβού 📞 2106772922
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.